Doğumdan sonraki ilk birkaç hafta size farklı gelen bazı fiziksel durumlar görebilirsiniz. Bebeğinizde aşağıdakilerden herhangi birini fark ederseniz çocuk doktorunuzla iletişime geçmeyi ihmal etmeyin.
Çoğu bebeğin karnı, özellikle fazla miktarda beslenmeden sonra dışarı çıkabilir. Ancak beslenmeler arasında karnın yumuşak olması gerekir. Çocuğunuzun karnı şişmiş ve sertleşmişse, birkaç günden fazla kakasını yapmıyorsa veya kusuyorsa çocuk doktorunuzu arayın. Büyük olasılıkla sorun gaz veya kabızlıktan kaynaklanmaktadır, ancak aynı zamanda daha ciddi bir bağırsak sorununun da işareti olabilir.
Özellikle doğumun uzun ya da zor geçmesi ve bebeğin iri olması durumunda bazen doğum sırasında yaralanmalar görülebilir. Yeni doğanlarda bu yaralanmaların bazıları hızlıca atlatılırken, bazıları bir süre devam edebilir. Bazen köprücük kemiği kırılır ama bu durum hızla iyileşir. Birkaç hafta sonra kırık bölgesinde küçük bir şişlik oluşabilir; bu, yaralanmayı onarmak için yeni dokunun oluştuğunun bir işaretidir. Kas zayıflığı da doğum sırasında kaslara bağlı sinirlere basınç uygulanması veya gerilmesinden kaynaklı görülebilen diğer bir yaygın doğum yaralanmasıdır. Genellikle yüzün bir tarafında, omuz veya kolda zayıflayan bu kaslar çoğu zaman birkaç hafta sonra normale döner. Çocuk doktorunuzdan, iyileşmeyi hızlandırmak için size bebeği nasıl emzireceğinizi ve tutacağınızı göstermesini isteyebilirsiniz.
Bebeklerin elleri ve ayakları hafif mavi veya mor renkte olabilir ve bu genellikle normaldir. El ve ayakları soğuktan dolayı hafif maviye dönüyorsa, ısınır ısınmaz tekrar pembeye dönmelidir. Yeni doğanlar ağladıklarında bazen yüzleri, dilleri ve dudakları biraz maviye dönebilir, ancak sakinleştiğinde rengi hızla normale dönmelidir. Ancak ten renginin sürekli mavi olması, kalbin veya akciğerlerin düzgün çalışmadığının ve bebeğin kanında yeterince oksijen olmadığının işareti olabilir. Derhal tıbbi müdahale şarttır.
Mekonyum: Bebeğinizin ilk bir veya iki kakası siyah veya koyu yeşil ve çok sümüksü olacaktır. Bu, doğmadan önce bebeğin bağırsaklarını dolduran bir madde olan mekonyumdur. Bebeğiniz ilk kırk sekiz saatte mekonyum çıkarmadıysa alt bağırsaklarda sorun olmadığından emin olmak için ileri değerlendirme yapılması gerekir.
Dışkıda kan: Bazen yenidoğanların kakalarında az miktarda kan görülebilir. İlk birkaç gün içinde ortaya çıkarsa, bu genellikle bebeğin dışkıdan dolayı anüsünde küçük bir çatlak olduğu anlamına gelebilir. Genellikle zararsızdır ancak yine de, daha fazla değerlendirme ve tedavi gerektiren başka nedenler de bulunduğundan, nedenini doğrulamak için çocuk doktorunuza kakada kan gördüğünüzde bilgi vermeniz gerekmektedir.
Bebek çok hızlı emerse ya da beslenirse öksürebilir ve tükürebilir; ancak bu öksürükler, bebek emmeye ve beslenme rutinine alıştığı zaman durmalıdır. Bu aynı zamanda emziren annenin sütünün ne kadar tazyikli veya hızlı geldiğiyle da ilgili olabilir. Sürekli öksürüyorsa veya beslenme sırasında sürekli öğürüyorsa çocuk doktoruna danışın. Bu belirtiler akciğerlerde veya sindirim sisteminde altta yatan bir soruna işaret edebilir.
Tüm yeni doğan bebekler genellikle görünürde bir sebep olmadan ağlarlar. Bebeğinizin beslendiğinden, gazını çıkardığından, üşümediğinden ve altının temiz olduğundan eminseniz, onu kucağınıza alıp sakinleşene kadar onunla konuşmayı veya şarkı söylemeyi deneyebilirsiniz. Bu yaştaki bir bebeğe çok fazla ilgi göstererek onu şımartmazsınız ya da kucağa alıştırmazsınız. Yeni doğan bebeklerin aileleri tarafından kucaklanmaya ve sakinleştirilmeye ihtiyaçları vardır. Bu işe yaramazsa, gevşek bir kundak yöntemi deneyebilir veya bebeğinizi sakinleştirmeye yardımcı olabilecek başka yollar deneyebilirsiniz.
Bebeğinizin ağlamaları geçmiyorsa çığlık atma şeklindeyse veya olağandışı bir süre devam ediyorsa, bu tıbbi bir sorun anlamına gelebilir. Çocuk doktorunuzdan bu konuda tavsiye isteyebilirsiniz.
Doğum sırasında forseps kullanıldığında, yenidoğanın yüzünde ve kafasında kırmızı izler ve hatta yüzeysel sıyrıklar bırakabilir. Bunlar genellikle birkaç gün içinde kaybolur. Bazen deri altındaki dokudaki küçük hasar nedeniyle bu bölgelerde sert, düz bir şişlik oluşur, ancak bu da genellikle iki ay içinde kaybolur.
Çoğu normal, sağlıklı yenidoğanın cildinde sarılık olarak bilinen sarımsı bir renk vardır. Çocuğun kanında bilirubin birikmesinden kaynaklanır. Hafif sarılık zararsızdır. Ancak bilirubin seviyesi yükselmeye devam ederse ve tedavi edilmezse beyin hasarına yol açabilir. Sarılığın en iyi tedavisi anne sütüdür. Emziren anneler günde en az sekiz ila on iki kez emzirmelidir; bu kandaki bilirubin seviyelerini düşürecektir.
Sarılık önce yüzde, sonra göğüste ve karında, son olarak da bazı durumlarda kollar ve bacaklarda görülür. Gözlerin beyazları da sarı olabilir. Çocuk doktorunuz, cilt renginin yanı sıra bebeğin yaşı ve diğer faktörlere bağlı olarak sarılığın mevcut olabileceğinden şüpheleniyorsa, durumu kesin olarak teşhis etmek için kan tahlili isteyebilir. Bebeğinizin vücudunda ve gözlerinde sarılığın ani bir şekilde arttığını fark ederseniz çocuk doktorunuza başvurun.
Her yenidoğan zamanının çoğunu uyuyarak geçirir. Birkaç saatte bir uyandığı, iyi beslendiği, halinden memnun olduğu ve günün bir kısmında uyanık olduğu sürece geri kalan zamanda uyuması tamamen normaldir. Ancak nadiren uyanıksa, beslenmek için kendi başına uyanmıyorsa, çok halsiz keyifsiz görünüyorsa veya yemek yemeye ilgisiz görünüyorsa, çocuk doktorunuza danışmalısınız. Bu uyuşukluk, özellikle de her zamanki halinden farklı bir keyifsizlik ve uykuya meyil ani bir değişiklikse, ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir.
Bebeğinizin doğumdan sonra normal bir nefes alma düzeni oluşturması birkaç saat alabilir, ancak daha sonra herhangi bir zorluk yaşamaması gerekir. Alışılmadık bir şekilde nefes alıyor gibi görünüyorsa, bunun nedeni genellikle burun kanallarının tıkanmasıdır. Serum fizyolojik ya da benzeri tuzlu burun spreyleri kullanmak ve ardından bir enjektörle mukusu burundan çekmek sorunu çözebilir.
Ancak yeni doğmuş bebeğiniz aşağıdaki durumlardan herhangi birini gösteriyorsa hemen çocuk doktorunuzla iletişime geçin:
Göbek bağı kanaması: Bebeğinizin göbek kordonunun bakımını yaparken, birkaç damla kan olduğunu fark edebilirsiniz, bu normaldir. Ancak kordonun aktif olarak kanaması durumunda derhal bebeğinizin doktorunu arayın. Eğer göbek enfeksiyon kaparsa, tıbbi tedavi gerektirecektir. Kordon enfeksiyonları nadir olmasına rağmen aşağıdakilerden herhangi birini fark ederseniz doktorunuza başvurmalısınız:
Göbek granülomu: Bazen göbek kordonu düştükten sonra göbek deliğinde küçük, kırmızı, parlak bazen akıntı ile seyreden bir yara dokusu oluşabilir. Buna umblikal granülom denir. Bu durum genellikle kısa süre içinde kaybolur, ancak geçmezse çocuk doktorunuzun granülomatöz dokuyu yakması (koterize etmesi) gerekebilir.
Göbek fıtığı: Bebeğiniz ağladığında göbek bölgesi dışarı doğru çıkıyorsa, göbek fıtığı (karın duvarının kas kısmında, karın iç basıncı arttığında (ağlama, ıkınma vb.) dokunun dışarı çıkmasına sebep olan küçük bir delik) olabilir. Bu ciddi bir durum değildir ve genellikle ilk 12 ila 18 ay içinde kendiliğinden iyileşir. Nadiren üç ila beş yaşına kadar iyileşmeyen durumlar olursa ameliyat edilmesi gerekebilir. Göbek deliğine bant veya bozuk para koymayın. Fıtığa faydası olmayacağı gibi alerjik reaksiyonlara ve deri döküntülerine de neden olabilir.
