Bebeklere doğdukları günden itibaren aşı uygulamaları başlanır. Bunun en büyük nedeni; erken bebeklik döneminin hastalık riskiyle en çok karşı karşıya kalınan dönem olması ve aynı zamanda çocuğunuzun gelişiminde bağışıklık sisteminin aşıdan en fazla verimliliği aldığı dönem olmasıdır.
Çocuklukta aşılama çok önemlidir çünkü çocuklar potansiyel olarak yaşamı tehdit eden hastalıklara maruz kalmadan önce bağışıklık sistemlerini buna hazırlamaya yardımcı olur. Aşıyla önlenebilen hastalıklardan dolayı en çok bebeklerin hastane yatış ihtiyacı görülmektedir. Bu nedenle çocukluk çağı aşılarının çoğu bebeğinizin yaşamının ilk 12 ila 18 ayı boyunca önerilmektedir.
Eğer aşı takvimi düzenli uygulanırsa, bir çocuk okula başlayacak yaşa geldiğinde bağışıklık sistemi pek çok hastalığa karşı direnç gösterecek donanıma sahip olacaktır! Doğumdan 6 yaşına kadar bebeklere ve çocuklara uygulanan aşılar: verem, hepatit A, hepatit B, rotavirüs, difteri, tetanoz, boğmaca, Haemophilus influenzae tip b, çocuk felci, grip, menenjit, pnömokok hastalığı , kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve su çiçeğidir.
Bugün bazı ülkelerde pek çok çocuk hâlâ rutin aşılardan eksik kalmakta ve bu durum hem kendilerini hem de toplumu büyük riske sokup salgınlara sebep olmaktadır. Çocuk doktorunuz çocuğunuzun aşılarını takip eder. Çocuğunuzun doğru zamanda korunmasını sağlar.
Hepatit B aşısı çoğu bebeğin olduğu ilk aşıdır. Doğumdan sonraki 24 saat içinde yapılır. Bebeğinize 1 ay sonra 2. dozu ondan 5 ay sonra da 2. dozu uygulanır.
Neden ilk dozu bu kadar çabuk uyguluyoruz?
Bebekken hepatit B enfeksiyonuna yakalanan kişilerin yaşamları boyunca karaciğer kanseri gibi ciddi, kronik hastalıklara yakalanma olasılıkları %90’dır. İnsanlar enfekte olduklarını bilmeyebileceğinden, bebeğinizle yakın temasa geçmeleri halinde virüsü yayabilirler. Aşı, bebekleri enfeksiyondan koruyarak bu riski hemen ortadan kaldırmanın güvenli ve çok etkili bir yoludur.
Solunum sinsityal virüsü (RSV) aşısı genellikle sonbaharın sonlarından ilkbahar aylarının başlarına kadar yaygın olarak görülür. Bu virüs, özellikle bebeklerde ve bazı küçük çocuklarda ciddi solunum yolu hastalıklarına neden olabilir.
Bebekler için RSV aşısı öncelikle RSV kaynaklı ciddi hastalık riski en yüksek olan bebeklere (prematüre vb.) önerilebilir.
Beşli karma aşısı: Bebekleri tek enjeksiyonla beş hastalığa karşı birden koruyan bir aşıdır.
Difteri: Solunum problemlerine ve kalp yetmezliğine neden olabilen ciddi bir boğaz enfeksiyonu. Aşıdan önce difteri, enfekte olan çocukların beşte birini öldürüyordu.
Tetanoz: Toprakta yaşayan ve dünyanın her yerinde bulunan ölümcül bir bakteri. Paslı bir çividen veya cildinizdeki herhangi bir kesikten vücudunuza girebilir. Tetanoza “çene kilitlenmesi” de denir çünkü enfeksiyonun en yaygın belirtilerinden biri çene kasının kasılmasıdır.
Boğmaca: Bu hastalık, nefes almayı zorlaştıran şiddetli öksürük nöbetlerine neden olur. Boğmacalı bebeklerin hastane yatışına ihtiyacı olabilir ve ölüm riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Çoğu zaman boğmaca, bebeğe kendisinde olduğunu bilmeyen bir yetişkin veya kardeş tarafından yayılır.
Haemophilus influenzae tip B (Hib): Kulak enfeksiyonları, akciğer enfeksiyonu, solunum yolu enfeksiyonu, beyin ve omurilik zarında enfeksiyon (menenjit) dahil olmak üzere çeşitli hastalık türlerini önler. Enfeksiyonlar hayatı tehdit edici olabilir. Bebekler aşılanmamışsa ve menenjit semptomları varsa, omurilik sıvısında bakteri olup olmadığını test etmek gerekir.
Çocuk felci (IPV): Ölüme ve felce neden olan bir hastalığı önler. Amerika Birleşik Devletleri’nde hala çocuk felci salgınları görülüyor, bu nedenle aşılanmamış çocuklar risk altındadır.
Pnömokok aşısı Streptococcus pneumoniae adı verilen bakterilerin neden olduğu hastalıkları önler. Bu bakteriler akciğerleri istila ettiğinde zatürreye neden olabilirler. Kan dolaşımını istila ettiklerinde sepsis adı verilen çok büyük bir enfeksiyona neden olabilirler. Beynin etrafındaki dokuyu istila ettiklerinde menenjite neden olabilirler. Ayrıca çoğu ailenin ağrılı olduğunu ve sık sık meydana geldiğini bildiği kulak enfeksiyonlarına da neden olabilirler. Yüksek riskli koşullara sahip bazı kişilerin daha fazla doza ihtiyacı olabilir.
Rotavirüs (RV) aşısı çocuklarda ishalin ana nedenini durdurur. Bu virüs ellerinizle, kirli bezlerle veya oyuncaklarla ve hava yoluyla çok kolay yayılır. Rotavirüs enfeksiyonları şiddetli, sulu ishal, kusma, ateş ve karın ağrısına neden olur. Bazen virüs çocukların hastanede yatışa ihtiyaç duyacak kadar susuz kalmasına neden olur.
Grip aşısı nadir istisnalar dışında 6 aylıktan itibaren herkese grip aşısı önerilmektedir. Çocuğunuza ilk kez grip aşısı yapıldığında, eğer 9 yaşından küçükse, 4 hafta sonra ikinci dozun da yapılması gerekecektir. Sağlıklı çocuklar bile gripten dolayı hastanede yatışı gerektiren ciddi komplikasyonlar geliştirebilirler. Grip virüsleri yıldan yıla değişir, bu nedenle herkesin her yıl grip aşısı olması gerekir. Yıllık grip aşısı çocukları ciddi hastalıklardan korur.
Kızamık, kabakulak ve kızamıkçık (KKK) aşısı
Çocuklara 2 doz KKK aşısı yapılır. Daha yüksek risk altındaki bazı çocuklarda veya hastalık salgını olan bölgelerde 3. doza ihtiyaç duyulabilir. KKK aşısı olan kişilerin çoğu ömür boyu korunacaktır. Aşı, üç hastalıktan kaynaklanan ciddi hastalıkları önler:
Kızamık döküntüye, ateşe, öksürüğe, burun akıntısına ve göz enfeksiyonuna (konjonktivit) neden olabilir. Nöbetlere (genellikle ateşle ilişkili), kulak enfeksiyonlarına, ishale ve zatürreye yol açabilir. Nadiren kızamık beyin hasarına veya ölüme neden olabilir.
Kabakulak tükürük bezlerinin (çene altı) şişmesine, ateşe, baş ağrısına, kas ağrılarına ve yorgunluğa neden olabilir. Sağırlığa, beyin ve/veya omurilik zarının enfeksiyonuna, testislerin ağrılı şişmesine ve çok nadiren ölüme neden olabilir.
Kızamıkçık ateşe, bazen kızarıklığa ve lenf düğümlerinin şişmesine neden olabilir. Kızamıkçık geçiren hamile bir kişi düşük yapabilir, bebeği erken doğabilir veya ciddi doğum kusurlarına sahip olabilir.
Varisella– suçiçeği aşısı içi sulu döküntülerle seyreden ağrılı ve istirahat gerektiren bir hastalıktır. Hafif bir vaka bile, çocuğun bir hafta veya daha uzun süre okulu kaçırmasına neden olabilir.
Hepatit A aşısı (6 ay arayla verilen 2 doz) ciddi bir karaciğer hastalığına karşı ömür boyu koruma sağlar. Hastalık, kontamine yiyecek veya su yoluyla ya da enfekte bir kişiyle, hatta herhangi bir semptom göstermeyen biriyle doğrudan temas yoluyla yayılabilir.
Aşılar bebekleri doğumdan önce de korur!
Bebekler hamilelik sırasında annelerinin yaptırdığı bazı aşılardan antikor alırlar. Örneğin, annesi kızamık aşısı olmuşsa bebek doğduktan sonra kısa bir süre korunur.
Ancak annelerin hamilelik sırasında bebeklerine sağladıkları bu koruma, 1 yaş civarında etkisini kaybetmeye başlar. Bu nedenle bebeklere 12 aylık olduklarında bağışıklık sistemlerinin kendilerini kızamıktan korumasını sağlamak için aşı yapılır.
HATIRLATMA: Milyonlarca çocuk üzerinde onlarca yıl süren araştırmalardan sonra, aşıların bu yaşlarda ve bu aralıklarla verilen dozlar uygulandığında en iyi sonucu verdiğini biliyoruz.
Çocuklar programı takip ettiklerinde kalıcı bir bağışıklık geliştirir ve başkalarını ciddi hastalıklara karşı korurlar. Aşılar ile ilgili olarak sorularınız varsa lütfen çocuk doktorunuza danışın.
